Bziuki, krzyżoki i turki grodziskie – niezwykłe zwyczaje wielkanocne
15 kwietnia 2022, 13:35Obecnie na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się 57 różnorodnych zjawisk czy umiejętności z całej Polski. Między innymi jest na niej kilka obrzędów związanych z obchodami świąt Wielkiej Nocy, mówi Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. To właśnie ten instytut, wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzi listę.
Zmiany klimatu odegrały kluczową rolę w ewolucji naszego gatunku
14 kwietnia 2022, 18:26Na łamach Nature opublikowano artykuł, którego autorzy wykazali istnienie związku pomiędzy ewolucją człowieka a naturalnymi zmianami klimatu powodowanymi przez zjawiska astronomiczne. Od dawna podejrzewano, że klimat miał wpływ na ewolucję rodzaju Homo, jednak związek ten trudno udowodnić, gdyż w pobliżu miejsc występowania ludzkich skamieniałości rzadko można znaleźć wystarczająco dużo danych, by opisać klimatu w czasie, gdy ludzie ci żyli.
W królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne
7 kwietnia 2022, 09:52Podczas prac remontowych prowadzonych w królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne, w tym herb Wazów. Wstępnie najstarsze z nich są datowane na XVII w. Dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka Jan Godłowski podkreśla, że tego rodzaju odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko.
Zaginęły ponad 20 lat temu. Notatniki Darwina znalezione na podłodze biblioteki
6 kwietnia 2022, 09:04Na podłodze biblioteki Uniwersytetu w Cambridge znaleziono różową torebkę prezentową wewnątrz której znajdowały się... dwa notatniki Karola Darwina oraz karteczka z wydrukowaną wiadomością: "Bibliotekarzu. Wesołych Świąt Wielkanocnych. X". Ostatni raz notatniki widziano w roku 2000. Dopiero przed dwoma laty pracownicy biblioteki uznali, że wyjątkowe zabytki – zawierające m.in. pierwszy rysunek Drzewa Życia – zostały ukradzione
Wpływ efektu pociemnienia grawitacyjnego na widmo rotujących obiektów
4 kwietnia 2022, 05:33Egzotyczne, szybko rotujące obiekty, są w kręgu zainteresowań astrofizyków. Polscy astronomowie próbują uzyskać informacje o warunkach fizycznych panujących we wnętrzu szybko rotujących gwiazd neutronowych. W pracy opublikowanej w The Astronomical Journal [PDF] wzbogacili analizy o efekty wynikające ze zjawiska pociemnienia grawitacyjnego.
Ptasie „żarty”
1 kwietnia 2022, 10:37Pewne ptaki doprowadziły naśladownictwo do perfekcji i potrafią wyprowadzić w pole nawet doświadczonego ornitologa. Lirogonom wspaniałym, które należą do gatunków mimetycznych, zdarza się, na przykład, naśladować płacz dziecka, podczas gdy przedrzeźniacze oddają odgłosy smażonej jajecznicy czy skrzypienie drzwi. Wśród krajowej fauny wyróżniają się pod tym względem szpaki czy sójki.
Ukraińcy bronili się na Wyspie Wężowej, nie na Wyspie Węży – język polski zyskał nowy egzonim
1 kwietnia 2022, 05:40Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) ustanowiła polski egzonim Wyspa Wężowa. To ukłon w stronę pograniczników ukraińskich, którzy bronili wyspy pierwszego dnia inwazji Rosji na Ukrainę i odmówili złożenia broni.
W Stambule remontują zabytek sprzed 2500 lat. W tle fake news o pijanym polskim ambasadorze
31 marca 2022, 11:04W Stambule rozpoczęła się renowacja Kolumny Wężowej, jednej z najstarszych budowli w mieście. Kolumna powstała równo 2500 lat temu w Delfach, a obecnie stoi na terenie dawnego hippodromu w Konstantynopolu, nieistniejącego już toru wyścigowego dla koni i rydwanów. Ustawiono ją przed 1700 laty z polecenia Konstantyna Wielkiego. Kolumna nie wygląda już tak okazale, jak w starożytności, a odpowiedzialny ma być za to turecki sułtan lub pijany polski ambasado
Biała Śmierć. Simo Häyhä poluje na Rosjan
25 marca 2022, 09:29Inwazja stalinowskiej Rosji na niewielką i słabą Finlandię miała być banalnie prostym przedsięwzięciem. Wręcz spacerkiem. Siła bojowa całej fińskiej armii nie przekraczała 300 000 żołnierzy gotowych do walki. Mieli do dyspozycji około 40 przestarzałych czołgów i około 100 samolotów. W listopadzie 1939 roku sowieccy generałowie rzucili przeciw nim niemal 450 000 żołnierzy, około 2500 czołgów i niemal 4000 samolotów
Międzynarodowy Dzień Czytania „Króla Edypa”
22 marca 2022, 10:52Do Szczecina kolejny raz zawita Europejski Festiwal Łaciny i Greki (Festival Européen Latin Grec). By przybliżyć dziedzictwo antyku, na głos czytane są dzieła z tego okresu. Jak poinformowała Książnica Pomorska, po wybitnych utworach epickich („Iliada” i "Odyseja" Homera i "Metamorfozy" Owidiusza) przyszedł czas na słynne dzieło dramatyczne: „Króla Edypa” Sofoklesa. Tegoroczna edycja festiwalu odbywa się bowiem pod hasłem „Œdipe & Cie!”.
